stal maraging

Dzień dobry

Temat stali maraging był już poruszany na naszym forum – jednakże z przyjemnością odswieżę go znów. Stale te są od kilku lat bardzo popularne ze względu na swe charakterystyczne własności, mimo ich bardzo wysokiej ceny. Są to stale o bardzo dużej wytrzymałości w porównaniu z innymi gatunkami stali, którą zawdzięczają umocnieniu węglikami i węglem przy wykorzystaniu przemiany martenzytycznej. Są one utwardzane fazami międzymetalicznymi o dużej odporności na kruche pękanie. Ponadto stale te cechują się bardzo dobra hartownością, dobrą obrabialnością w stanie zahartowanym, minimalnymi zmiany wymiarów podczas starzenia, dobrą ciągliwością, spawalnością, obróbką cieplną a także bardzo małym współczynnikiem umocnienia odkształceniowego. Osnowa tych stali jest martenzytyczna. Stale te odznaczają się bardzo dużą czystością.

Najważniejszą częścią jej obróbki cieplnej jest starzenie, które odpowiada za wspomniane własności. Obróbka cieplna stali maraging polega na austenityzacji przy temperaturze około 815 [°C], następnym starzeniu martenzytu przez około trzy godziny przy temperaturze około 485 [°C], nagrzewaniu w temperaturach zapewniających strukturę austenitu (dostateczna rozpuszczalność pierwiastków utwardzających), następnym chłodzeniu (w tym etapie następuje uzyskanie struktury martenzytu) i umocnieniu polegającym na wydzieleniu z silnie przesyconego roztworu dyspersyjnych faz międzymetalicznych. Im wyższa temperatura starzenia – tym krótszy jest czas konieczny do wydzielenia drugiego składnika z roztworu, ale jednocześnie wzrasta wielkość wydzielanych cząstek i maleje ich ilość, przez co umocnienie stopu zmniejsza się aczkolwiek poprawiają się wówczas własności plastyczne. Zbyt długi czas starzenia doprowadza do utraty koherencji i koagulacji cząstek a efekt ten nazywamy przestarzeniem. Silne umocnienie tych stali jest wynikiem wydzielenia się w niskowęglowym martenzycie dyspersyjnych wydzieleń związków międzymetalicznych składników stopowych. Wysokie własności utrzymują do temperatury starzenia tj. około. 500 – 600 [°C]. Stale maraging odznaczają się nieograniczoną hartownością, równomiernym umocnieniem się w całym przekroju i dobrą obrabialnością mechaniczną.

W stalach tych zasadniczą rolę odgrywają pierwiastki a w szczególności:
Ni – zapewnia przy chłodzeniu strukturę martenzytyczną, występuje w wydzielających się fazach międzymetalicznych.
Co – pośrednio wpływa na umocnienie stali maraging, nieznacznie podwyższa wytrzymałość osnowy żelazoniklowej, zmniejsza rozpuszczalność Mo w martenzycie, przyspieszając proces umocnienia związany z wydzieleniami, w skład których wchodzi Mo.
Mo – występuje w każdym gatunku stali maraging, wywołuje umiarkowane umocnienie, sprzyja wzrostowi plastyczności i ciągliwości stali przez obniżenie współczynnika dyfuzji pierwiastków wzdłuż granic ziarn, obniża temperaturę przemiany martenzytycznej.
Ti, Al– działają silnie umacniająco.
Mn – może częściowo zastępować Ni.
Cr – zwiększa odporność na korozję.
C, N – szkodliwe domieszki.
Be, B, Zr – poprawiają wytrzymałość z zachowaniem plastyczności.

Zastosowanie stali maraging
-elementy konstrukcyjne w lotnictwie i technice rakietowej, przemyśle okrętowym – na poszycia statków, pojazdów głębinowych, w przemyśle zbrojeniowym – do wyrobu luf, dział szybkostrzelnych, przy budowie maszyn na elementy turbin parowych, sprężyny, elementy aparatury chemicznej, łopatki wirników.
– narzędzia do pracy na gorąco i zimno, matryce, formy do odlewania pod ciśnieniem stopów Al, Zn.

W razie pytań służę pomocą.
Z poszanowaniem
Jan Żelazny

nikiel wpływa na strukturę zgodnie w wykresem scheafflera (de Longa)
http://www.migweld.de/english/service/welding-stainless-steels/schaeffler-diagram-for-standard-analysis.html
są stale maraging ze zwiększoną zawartością węgla, są to najczęściej stopy narzędziowe
pomimo pewnej zawartości węgla spełniają one założenia stali maraging

pozdro

Chciałbym się dowiedzieć więcej o procesie destabilizacji austenitu szczątkowego, opisany proces, co powstaje, wydziela się itd. Oraz o odpuszczaniu tych slynnych 25mm przekroju poprzecznego przez 1h. Pozdrawiam i dziękuję z góry za odpowiedź. Skąd ta liczba 25.